Arjen Ligtvoet

Een langbenige tangconstructie

Een zin leest prettig als bij elkaar staat wat bij elkaar hoort. Dat wil nog wel eens misgaan als er meerdere bijzinnen tussen twee bij elkaar horende woorden staan. Het Nederlands biedt de mogelijkheid om tussen zinsdelen andere zinsdelen te plaatsen. Dat is zeker niet storend, behalve als het aantal woorden “in de tang” groot is. In dat geval kan de lezer het spoor bijster raken. Bekijk het volgende puzzeltje en zoek de tang en de hoofdzin.

De langbenige en onwaarschijnlijk mooie in haar blauwgrijze minirokje van velours van een duur designerlabel uiterst sexy geklede langharige blonde goedgekapte vrouw stapte gracieus met haar strak door de stof van haar nauwelijks iets aan de verbeelding overlatende rok omspannen volle en ronde billen wiegend en nagekeken door veel hun nek verdraaiende afgetrapte spijkerbroek dragende slonzig geklede mannen met ranzige bierbuikjes en vettige overhemden over het trottoir.

Kon je het volgen? De hoofdzin is een kort en krachtig: de vrouw stapte over het trottoir, de rest is vulsel. Nu was dit niet meer dan een luchtig voorbeeld om je wakker te schudden voor het serieuze werk in zakelijke teksten.

Een tangconstructie waar je u tegen zegt

De schrijver is blij dat hij alles, maar dan ook werkelijk alles weet van het onderwerp. Die kennis wil hij maar al te graag met je delen… wacht, dat feitje moet er ook nog even bij… en dat ook… en dan stapelen de bijzinnen zich op:

Het projectverslag “Nieuwe conceptuele uitgangspunten voor competentiegericht beleid”, op 23 januari jongstleden in concept verstuurd aan directie, hoger- en middenkader en overige stakeholders, door de Projectgroep Competentiegericht Beleid, ook wel bekend als de Projectgroep CB, of kortweg PCB, een groep professionals uit een breed werkveld met vertegenwoordigers uit zowel de binnenkring als de buitenkring die beschikt over een enorme pool van kennis, die in het leven werd geroepen op voorspraak van de directeur Human resources management omdat deze vond dat er te weinig aan competentiegericht denken werd gedaan, dit in samenwerking en met ondersteuning van een externe adviseur die bekendstaat om zijn brede kennis van en ruime ervaring met veranderprocessen, verandermanagement en competentiegericht beleid, beschrijft wat de conceptuele uitgangspunten voor competentiegericht beleid zijn.

Als je de tangconstructie in deze zin dichtknijpt, blijft de kern over:

Het projectverslag beschrijft wat de conceptuele uitgangspunten voor competentiegericht beleid zijn.

De tang bevat echter zo veel vulsel, dat de lezer na twee of drie bijzinnen de draad al volledig kwijt is. Vandaar dat hieronder een routeplanner staat om je door deze tang te loodsen, voor zover dat mogelijk is met deze gruwelzin.

In deel twee lees je hoe je dergelijke gedrochten uitbant en hoe je een tanconstructie dichtknijpt.